Ήρθε το Πάσχα, και μαζί του τα γεμάτα τραπέζια, τα λαχταριστά γλυκά και… η αίσθηση πως η κοιλιά σας έχει φουσκώσει, σαν να διανύετε μήνες εγκυμοσύνης! 🍽️
Η υπερκατανάλωση φαγητού, οι λιπαρές τροφές και η αυξημένη πρόσληψη αλατιού και ζάχαρης επιβαρύνουν το πεπτικό σύστημα, προκαλώντας φούσκωμα στη κοιλιά, αίσθημα βάρους και δυσφορία. Αν νιώθετε ότι το παντελόνι σας στενεύει επικίνδυνα και αναρωτιέστε πώς θα επανέλθετε, μην ανησυχείτε! Υπάρχουν απλοί, αλλά αποτελεσματικοί τρόποι για να απαλλαγείτε από το πρήξιμο και να αισθανθείτε ξανά ανάλαφροι.
Τι σημαίνει πρήξιμο στην κοιλιά;
Το πρήξιμο στην κοιλιά είναι η αίσθηση πληρότητας, βάρους ή τεντώματος στην περιοχή μεταξύ του θώρακα και των γοφών. Συχνά συνοδεύεται από αύξηση της περιμέτρου της κοιλιάς, δυσφορία ή ακόμα και πόνο. Πρόκειται για ένα σύνηθες σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί περιστασιακά λόγω διατροφικών συνηθειών ή να είναι χρόνιο, υποδηλώνοντας πιο σοβαρά προβλήματα.Τι προκαλεί το πρήξιμο στην κοιλιά;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε πρήξιμο της κοιλιάς. Οι πιο συνηθισμένοι περιλαμβάνουν:
- Συσσώρευση αερίων στο έντερο, η οποία μπορεί να προκύψει από την κατάποση αέρα κατά το φαγητό, καθώς και από την κατανάλωση ανθρακούχων ποτών ή τροφών που προκαλούν ζυμώσεις.
- Δυσπεψία λόγω υπερκατανάλωσης τροφής, η οποία επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα και επιβραδύνει την πέψη.
- Τροφικές δυσανεξίες, όπως στη λακτόζη ή στη γλουτένη, που μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονώδη αντίδραση και φούσκωμα.
- Κατακράτηση υγρών, που συχνά προκαλείται από υπερβολική πρόσληψη νατρίου (αλάτι), υδατανθράκων ή από ορμονικές διακυμάνσεις.
- Διαταραχές του εντέρου, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) που συχνά σχετίζεται με αέρια, κράμπες, παρατεταμένο κοιλιακό πόνο και φούσκωμα.
- Ασκίτης, δηλαδή συσσώρευση υγρών στην κοιλιακή χώρα λόγω προβλημάτων στο ήπαρ ή άλλα ιατρικά ζητήματα.
- Γαστροπάρεση είναι μία από τις πιθανές αιτίες του πρηξίματος στην κοιλιά, καθώς επιβραδύνει την κένωση του στομάχου και προκαλεί συσσώρευση τροφής και αερίων.
- Δυσκοιλιότητα, η συσσώρευση τροφής και αερίων στο έντερο οδηγεί σε αίσθηση βάρους και φουσκώματος. Παράγοντες όπως η αφυδάτωση, η έλλειψη φυτικών ινών, οι τροφικές δυσανεξίες, η εγκυμοσύνη, καθώς και ορισμένες διαταραχές του εντέρου, μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση και να προκαλέσουν δυσκολία στην αποβολή των αερίων, καθώς και δυσκολία ανακούφισης στην τουαλέτα.
Σε πολλές περιπτώσεις, η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες και στον τρόπο ζωής μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πρηξίματος. Ωστόσο, αν το σύμπτωμα είναι συχνό ή επίμονο, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί από ιατρό, καθώς μπορεί να υποδηλώνει κάποια υποκείμενη πάθηση.
Πώς θα απαλλαγούμε από το πρήξιμο:
«Το φούσκωμα στην κοιλιά πως φεύγει;» Αποτελεί μια συχνή ερώτηση, ιδίως τις μέρες, μετά τα πολλά τραπέζια των γιορτινών ημερών, καθώς πολλοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με αυτή τη δυσάρεστη αίσθηση μετά το φαγητό ή και μέσα στην ημέρα. Για να απαλλαγείτε από το πρήξιμο και την αίσθηση δυσφορίας, μικρές αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Φυσικές λύσεις, όπως βότανα, άσκηση και ισορροπημένη διατροφή, μπορούν να βοηθήσουν το πεπτικό σας σύστημα να επανέλθει σε ισορροπία.
Home Remedies:
Ροφήματα για ανακούφιση από το πρήξιμο:
- Τζίντζερ: Το τσάι τζίντζερ είναι γνωστό για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ναυτίας και της δυσπεψίας.
- Μέντα: Το τσάι μέντας μπορεί να χαλαρώσει τους μυς του γαστρεντερικού συστήματος, μειώνοντας τους σπασμούς και την αίσθηση φουσκώματος.
- Χαμομήλι: Γνωστό για τις ηρεμιστικές του ιδιότητες, μπορεί να βοηθήσει στην αποβολή των αερίων, να καταπραΰνει το στομάχι και να χαλαρώσει τους μύες που μετακινούν την τροφή στο έντερο.
- Μάραθος: Μπορεί να βοηθήσει τους μύες του γαστρεντερικού συστήματος να χαλαρώσουν και να μειώσουν τα αέρια, το φούσκωμα και τη δυσπεψία.
- Μαστίχα Χίου: Η Σκόνη Μαστίχας ενδείκνυται για την ομαλή λειτουργία του εντέρου, όπως σε προβλημάτα δυσπεψίας, ελκώδους κολίτιδας και συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, καθώς περιέχει ινουλίνη (φυτική ίνα). Επίσης, μπορεί να χορηγηθεί αντί πρεβιοτικών βελτιώνοντας την καλή χλωρίδα του εντέρου, ενώ όταν αναμιγνύεται και καταναλώνεται με γιαούρτι μπορεί να αντικαταστήσει τη χορήγηση προβιοτικών από το στόμα.
Άσκηση και κίνηση:
Η ήπια σωματική δραστηριότητα μπορεί να διεγείρει το πεπτικό σύστημα και να βοηθήσει στην ανακούφιση από το πρήξιμο:
- Περπάτημα: Ένα σύντομο περπάτημα μετά τα γεύματα μπορεί να προάγει την πέψη και να μειώσει την αίσθηση φουσκώματος.
- Γιόγκα και διατάσεις: Ορισμένες στάσεις γιόγκα και ήπιες διατάσεις μπορούν να ενισχύσουν την κυκλοφορία και να βοηθήσουν στην απομάκρυνση των αερίων από το πεπτικό σύστημα.
Αποφυγή κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφών:
Ορισμένες τροφές είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στο φούσκωμα και καλό είναι να αποφεύγονται:
- Όσπρια και σταυρανθή λαχανικά: Τροφές όπως τα φασόλια, το μπρόκολο και το κουνουπίδι μπορεί να προκαλέσουν αυξημένη παραγωγή αερίων.
- Ανθρακούχα ποτά και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο: Τα αναψυκτικά και τα αλμυρά σνακ μπορούν να οδηγήσουν σε κατακράτηση υγρών και φούσκωμα στη κοιλιά.
Στρατηγικές για μικρότερα γεύματα και τακτικά διαλείμματα:
- Μικρά και συχνά γεύματα: Η κατανάλωση μικρότερων ποσοτήτων τροφής σε τακτά διαστήματα μπορεί να μειώσει την επιβάρυνση του πεπτικού συστήματος και να προλάβει το φούσκωμα.
- Αργή κατανάλωση τροφής: Τρώγοντας αργά και μασώντας καλά την τροφή, μειώνεται η κατάποση αέρα, που μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του φουσκώματος.
Εφαρμόζοντας αυτές τις πρακτικές, μπορείτε να μειώσετε την αίσθηση πρηξίματος και να βελτιώσετε την πεπτική σας υγεία.
Ποιο είναι το καλύτερο συμπλήρωμα για το φούσκωμα;
Για όσους δεν θέλουν να περιοριστούν μόνο σε διατροφικές αλλαγές και άσκηση, υπάρχουν αρκετά διατροφικά συμπληρώματα που μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της πέψης και στη μείωση του πρηξίματος
- Προβιοτικά: Ζωντανοί μικροοργανισμοί που, όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν οφέλη στην υγεία, όπως η βελτίωση της ισορροπίας του εντερικού μικροβιώματος και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μπορείτε να βρείτε περισσότερα εδώ.
- Πρεβιοτικά: Μη πέψιμες φυτικές ίνες που προάγουν την ανάπτυξη ευεργετικών βακτηρίων στο έντερο, όπως τα Bifidobacteria και Lactobacillus, συμβάλλοντας στη βελτίωση της πέψης και της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών.
- Μέντα: Η μέντα χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (IBS), όπως ο πόνος στο στομάχι, ο παρατεταμένος κοιλιακός πόνος (περιοχή εντέρου) και ο μετεωρισμός.
- Τζίντζερ: Το τζίντζερ είναι γνωστό για τις αντιεμετικές του ιδιότητες και χρησιμοποιείται συχνά για την ανακούφιση από ναυτία και εμετό. Επομένως, συμβάλλει στη μείωση του μετεωρισμού και βοηθά στην ανακούφιση της δυσφορίας που σχετίζεται με την πέψη, ιδιαίτερα όταν εντοπίζεται στο άνω τμήμα του στομάχου μετά την κατανάλωση φαγητού.
- Γαϊδουράγκαθο: Το γαϊδουράγκαθο (Milk Thistle) περιέχει σιλυμαρίνη, η οποία έχει μελετηθεί για τις ηπατοπροστατευτικές της ιδιότητες, συμβάλλοντας στη φυσιολογική λειτουργία του ήπατος, συμπεριλαμβανομένης της αποτοξίνωσης, ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη φυσιολογική πέψη, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δυσπεψίας που σχετίζονται με ηπατική δυσλειτουργία.
- Πεπτικά Ένζυμα: Έχει αποδειχθεί ότι τα πεπτικά ένζυμα μειώνουν το φούσκωμα μετά το γεύμα και την κοιλιακή δυσφορία σε άτομα με λειτουργική δυσπεψία και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
- Μηλόξυδο: Το μηλόξυδο έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για τη βελτίωση της πέψης, αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για την επιβεβαίωση των οφελών του.
- Αγκινάρα: Το εκχύλισμα φύλλων αγκινάρας έχει συσχετιστεί με βελτιωμένη πέψη και μειωμένο φούσκωμα, καθώς κλινικές μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα της δυσπεψίας.
- Κουρκουμάς: Ο κουρκουμάς περιέχει κουρκουμίνη, η οποία έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Ο κουρκουμάς έχει αναγνωριστεί ως παραδοσιακό φυτικό σκεύασμα για την υποστήριξη της πεπτικής λειτουργίας, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δυσπεψίας.
- Μαστίχα Χίου: Η Μαστίχα Χίου παρουσιάζει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση έναντι του ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση γαστρικών και δωδεκαδακτυλικών ελκών. Κλινικές μελέτες έδειξαν επίσης σημαντική ανακούφιση από δυσπεψία, καούρες και στομαχικό πόνο, ενισχύοντας τη χρήση της στη λειτουργική δυσπεψία και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Παράλληλα, προάγει την προστασία του γαστρικού βλεννογόνου και μειώνει τον σχηματισμό ελκών. Επιπλέον, έρευνες σε ασθενείς με νόσο Crohn ανέδειξαν αντιφλεγμονώδη δράση και βελτίωση της κλινικής εικόνας.
- Ενεργός Άνθρακας: Ο ενεργός άνθρακας χρησιμοποιείται για την απορρόφηση τοξινών στο γαστρεντερικό σύστημα, αν και η χρήση του πρέπει να γίνεται με προσοχή και υπό ιατρική επίβλεψη.
- Ψύλλιο: Το ψύλλιο είναι μια διαλυτή φυτική ίνα που βρέθηκε ότι μειώνει το φούσκωμα και την παραγωγή αερίων σε ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και είναι ακόμη πιο αποτελεσματική όταν λαμβάνεται με ινουλίνη, ιδιαίτερα σε καταστάσεις που συνυπάρχει δυσκοιλιότητα.
- Γλυκόριζα: Η γλυκόριζα έχει χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση από γαστρεντερικά προβλήματα, όπως η καούρα, αλλά η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να έχει παρενέργειες, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση και χαμηλά επίπεδα καλίου.
- Αλόη Βέρα: Η αλόη βέρα έχει χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση από δυσκοιλιότητα και για τις καταπραϋντικές της ιδιότητες στο γαστρεντερικό σύστημα.
Συμπέρασμα
Το πρήξιμο στην κοιλιά μπορεί να είναι ενοχλητικό, αλλά ευτυχώς υπάρχουν τρόποι να το αντιμετωπίσετε! Μικρές αλλαγές, όπως το να επιλέγετε πιο ελαφριές τροφές, να κινείστε περισσότερο μέσα στη μέρα και να δοκιμάζετε φυσικά ροφήματα ή συμπληρώματα, μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις το φούσκωμα είναι παροδικό, αν σας ταλαιπωρεί συχνά, μην το αγνοείτε - ο οργανισμός σας μπορεί να σας δίνει ένα σημάδι ότι χρειάζεται προσοχή. Ακούστε το σώμα σας, υιοθετήστε πιο ισορροπημένες συνήθειες και, αν χρειαστεί, συμβουλευτείτε έναν ειδικό επιστήμονα υγείας. Έτσι, θα νιώσετε ξανά ανάλαφροι και γεμάτοι ενέργεια!
Επιστημονικές Αναφορές
Abenavoli, L., Izzo, A. A., Milić, N., Cicala, C., Santini, A., & Capasso, R. (2018). Milk thistle (Silybum marianum): A concise overview on its chemistry, pharmacological, and nutraceutical uses in liver diseases. Phytotherapy Research, 32(11), 2202–2213. https://doi.org/10.1002/ptr.6171
Azhari, H., Shariati, M., & Zolfaghari, M. (2023). Preventive and therapeutic effects of ginger on bowel disease: A review of clinical trials. Biomedicine & Pharmacotherapy, 139, 111642. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2021.111642
Chumpitazi, B. P., Kearns, G. L., & Shulman, R. J. (2018). Review article: the physiological effects and safety of peppermint oil and its efficacy in irritable bowel syndrome and other functional disorders. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 47(6), 738–752. https://doi.org/10.1111/apt.14519
Cramer, H., Lauche, R., Haller, H., & Dobos, G. (2013). A systematic review of yoga for the treatment of gastrointestinal disorders. American Journal of Gastroenterology, 108(5), 695–702. https://doi.org/10.1038/ajg.2013.47
Ford, A. C., Harris, L. A., Lacy, B. E., Quigley, E. M. M., & Moayyedi, P. (2018). Systematic review with meta-analysis: The efficacy of prebiotics, probiotics, synbiotics and antibiotics in irritable bowel syndrome. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 48(10), 1044–1060. https://doi.org/10.1111/apt.15001
Gibson, P. R., Shepherd, S. J., & Muir, J. G. (2010). Evidence-based dietary management of functional gastrointestinal symptoms: The FODMAP approach. Journal of Gastroenterology and Hepatology, 25(2), 252–258. https://doi.org/10.1111/j.1440-1746.2009.06149.x
Graham, D. Y., Ketwaroo, G. A., Money, M. E., & Opekun, A. R. (2018). Enzyme therapy for functional bowel disease-like post-prandial distress. Journal of Digestive Diseases, 19(11), 650–656. https://doi.org/10.1111/1751-2980.12655
Gunn, D., Abbas, Z., Harris, H. C., Major, G., Hoad, C., Gowland, P., Marciani, L., Gill, S. K., Warren, F. J., Rossi, M., Remes-Troche, J. M., Whelan, K., & Spiller, R. C. (2022). Psyllium reduces inulin-induced colonic gas production in IBS: MRI and in vitro fermentation studies. Gut, 71(5), 919–927. https://doi.org/10.1136/gutjnl-2021-324784
Guo, X., & Mei, N. (2016). Aloe vera: A review of toxicity and adverse clinical effects. Journal of Environmental Science and Health, Part C: Environmental Carcinogenesis and Ecotoxicology Reviews, 34(2), 77–96. https://doi.org/10.1080/10590501.2016.1166826
Izadi, A., Gholami, A., & Sharifi, G. (2021). The effect of a short-term physical activity after meals on gastrointestinal symptoms in individuals with functional abdominal bloating: A randomized clinical trial. Journal of Gastroenterology and Hepatology Research, 10(2), 3529–3535. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9099501/
Kligler, B., & Chaudhary, S. (2007). Peppermint oil. American Family Physician, 75(7), 1027–1030.
Lacy, B. E., Cangemi, D., & Vazquez-Roque, M. (2021). Management of chronic abdominal distension and bloating. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 19(2), 219–231.e1. https://doi.org/10.1016/j.cgh.2020.03.056
Liu, H., Li, J., Lin, S., Liu, T., & Zheng, C. (2021). Effects of dietary fennel (Foeniculum vulgare Mill.) seed powder supplementation on growth performance, nutrient digestibility, small intestinal morphology, and carcass traits of broilers. PeerJ, 9, e10308. https://doi.org/10.7717/peerj.10308
Martinsen, T. C., Bergh, K., & Waldum, H. L. (2005). Gastric juice: A barrier against infectious diseases. Basic & Clinical Pharmacology & Toxicology, 96(2), 94–102. https://doi.org/10.1111/j.1742-7843.2005.pto960202.x
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (n.d.). Gastroparesis. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gastroparesis
Nikkhah Bodagh, M., Maleki, I., & Hekmatdoost, A. (2019). Ginger in gastrointestinal disorders: A systematic review of clinical trials. Food Science & Nutrition, 7(1), 96–108. https://doi.org/10.1002/fsn3.807
Papada, E., & Kaliora, A. C. (2019). Antioxidant and Anti-Inflammatory Properties of Mastiha: A Review of Preclinical and Clinical Studies. Antioxidants (Basel, Switzerland), 8(7), 208. https://doi.org/10.3390/antiox8070208
Quigley, E. M. M. (2012). Prebiotics and probiotics. Nutrition in Clinical Practice, 27(2), 195–200. https://doi.org/10.1177/0884533611423926
Rahmani, A. H., Alsahli, M. A., Aly, S. M., Khan, M. A., & Aldebasi, Y. H. (2018). Role of curcumin in disease prevention and treatment. Advanced Biomedical Research, 7(1), 38. https://doi.org/10.4103/abr.abr_147_16
Rau, S., Gregg, A., Yaceczko, S., & Limketkai, B. (2024). Prebiotics and probiotics for gastrointestinal disorders. Nutrients, 16(6), 778. https://doi.org/10.3390/nu16060778
Srivastava, J. K., Shankar, E., & Gupta, S. (2010). Chamomile: A herbal medicine of the past with a bright future. Molecular Medicine Reports, 3(6), 895–901. https://doi.org/10.3892/mmr.2010.377
Ullah, H., Di Minno, A., Piccinocchi, R., Buccato, D. G., De Lellis, L. F., Baldi, A., El-Seedi, H. R., Khalifa, S. A. M., Piccinocchi, G., Xiao, X., Sacchi, R., & Daglia, M. (2023). Efficacy of digestive enzyme supplementation in functional dyspepsia: A monocentric, randomized, double-blind, placebo-controlled, clinical trial. Biomedicine & Pharmacotherapy, 169, 115858. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2023.115858
Ullah, H., Di Minno, A., Piccinocchi, R., Buccato, D. G., De Lellis, L. F., Baldi, A., El-Seedi, H. R., Khalifa, S. A. M., Piccinocchi, G., Xiao, X., Sacchi, R., & Daglia, M. (2023). Efficacy of digestive enzyme supplementation in functional dyspepsia: A monocentric, randomized, double-blind, placebo-controlled, clinical trial. Biomedicine & Pharmacotherapy, 169, 115858. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2023.115858
B.Sc. Διατροφολόγος-Διαιτολόγος
info@hollandandbarrett.gr
*Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κιρμανίδου
