Οι ελλείψεις σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιφλεγμονώδη μικροθρεπτικά συστατικά, σε συνδυασμό με την αντίσταση στην ινσουλίνη, επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα του οργανισμού να διαχειρίζεται τη φλεγμονή και επιδεινώνουν την πορεία της υγείας ασθενών με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, όπως τα αυτοάνοσα.
Συχνά, οι συγκεκριμένες ελλείψεις δεν εντοπίζονται εγκαίρως, παραμένοντας αδιάγνωστες για μεγάλο διάστημα. Συμπτώματα που ταλαιπωρούν τους ασθενείς είναι αυξημένοι πόνοι στις αρθρώσεις, μυϊκές κράμπες, μειωμένα επίπεδα ενέργειας, αύξηση σωματικού βάρους και διακυμάνσεις στη διάθεση.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα χαρακτηρίζονται από μια απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο επιτίθεται σε υγιείς ιστούς του σώματος, προκαλώντας φλεγμονές σε όργανα όπως το δέρμα, τα νεφρά, τα αγγεία και τις αρθρώσεις. Ο τρόπος ζωής, οι ελλείψεις του οργανισμού και η διατροφή παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και στην πορεία αυτής της κατηγορίας ασθενειών, καθώς και στην αδυναμία διαχείρισης της χρόνιας φλεγμονής.
Ελλείψεις Βιταμινών που Επιδεινώνουν τη Χρόνια Φλεγμονή
- Βιταμίνες: Οι ελλείψεις σε βιταμίνες όπως D, C, B1, B5, B6, A, E και ινοσιτόλη απορρυθμίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι συγκεκριμένες βιταμίνες παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος, την παραγωγή ενέργειας και τη σταθεροποίηση της διάθεσης. Η ανεπάρκειά τους συχνά συνδέεται με χρόνια φλεγμονή, χαμηλή ενέργεια και δυσκολίες στη διαχείριση του βάρους.
- Μεταλλικά Στοιχεία: Η ανεπαρκής πρόσληψη μεταλλικών στοιχείων όπως ο ψευδάργυρος, το σελήνιο, το μαγνήσιο, το κάλιο και ο σίδηρος, επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού να επιλύει τη φλεγμονή. Επιπλέον, οδηγεί σε διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, ενώ μπορεί να προκαλέσει κόπωση, μειωμένη πνευματική διαύγεια και διακυμάνσεις στη διάθεση.
- Λιπαρά Οξέα: Η υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένων ωμέγα-6 λιπαρών και τρανς λιπαρών, σε συνδυασμό με την έλλειψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, αποδυναμώνει τους μηχανισμούς διαχείρισης της φλεγμονής. Η βελτίωση της αναλογίας ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρά έχει σημαντικά οφέλη για τη ρύθμιση της φλεγμονής και τη συνολική υγεία.
Μεταβολικοί Παράγοντες που Επιδεινώνουν τη Χρόνια Φλεγμονή
- Αντίσταση στην Ινσουλίνη: Πρόκειται για μια συχνή μεταβολική διαταραχή στους ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα και συνδέεται με κόπωση, πόνους στις αρθρώσεις, διακυμάνσεις στη διάθεση και αυξημένη φλεγμονή. Η χρόνια αντίσταση στην ινσουλίνη διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού και αυξάνει τον κίνδυνο για άλλες παθήσεις, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη.
- Διαταραχή του Μικροβιώματος: Το μικροβίωμα παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Η διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας επηρεάζει τη γαστρεντερική λειτουργία και συχνά συνδέεται με συμπτώματα όπως δυσκοιλιότητα, κοιλιακή διάταση και χαμηλή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
- Δυσκολία στη Διαχείριση της Φλεγμονής: Σε άτομα με αυτοάνοσα, η χρόνια φλεγμονή συνοδεύεται από συμπτώματα όπως οίδημα, χρόνιο πόνο, εξάντληση, κακή διάθεση και μειωμένη πνευματική διαύγεια. Η αποκατάσταση της φλεγμονώδους ισορροπίας είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της υγείας.
Αλλαγές που Μπορούν να Επιφέρουν Βελτίωση
- Αξιολόγηση και διόρθωση ελλείψεων: Η διενέργεια εξειδικευμένων εξετάσεων για τον εντοπισμό πιθανών ελλείψεων σε βιταμίνες, μέταλλα και λιπαρά οξέα είναι καθοριστικής σημασίας. Η στοχευμένη αποκατάσταση των ελλείψεων μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής και στη βελτίωση της συνολικής υγείας. Η λήψη μεμονωμένων θρεπτικών συστατικών από μόνη της δεν αρκεί για να φέρει σημαντικές κλινικές αλλαγές, καθώς τα μικροθρεπτικά συστατικά δρουν συνεργικά. Για καλύτερα αποτελέσματα, η χορήγηση οποιουδήποτε θρεπτικού συστατικού θα πρέπει να συνοδεύεται από μια ποιοτική πολυβιταμίνη, που περιλαμβάνει ένα πλήρες φάσμα βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και ιχνοστοιχείων.
- Διατροφικές Παρεμβάσεις: Η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως κόκκινο κρέας, λιπαρά ψάρια, ελαιόλαδο, ξηροί καρποί και λαχανικά, ενισχύει τις φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού. Η αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων και τρανς λιπαρών είναι εξίσου σημαντική.
- Ενίσχυση του εντερικού μικροβιώματος: Η ενσωμάτωση προβιοτικών και πρεβιοτικών στη διατροφή, όπως γιαούρτι και κεφίρ, συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας του εντέρου, ενισχύοντας τη συνολική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Διαχείριση στρες και βελτίωση ύπνου: Το χρόνιο στρες και οι διαταραχές ύπνου ταλαιπωρούν συχνά τους ασθενείς με χρόνια φλεγμονή. Το περπάτημα, η διακοπή του αλκοόλ και η λήψη μαγνησίου βοηθούν στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.
- Άσκηση και φυσική δραστηριότητα: Η τακτική άσκηση, όπως το περπάτημα ή το κολύμπι υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και βοηθά στη συνολική βελτίωση της υγείας.
Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς MD, PhD
Επιστημονικός Διευθυντής Metabolomic Medicine®
info@hollandandbarrett.gr
