Προβιοτικά: Ο «κρυφός» θησαυρός της υγείας μας

Εντερικό μικροβίωμα – εντερική μικροχλωρίδα

Στο έντερό μας κατοικούν τόσο καλά όσο και λιγότερο καλά βακτήρια, η ισορροπία μεταξύ των οποίων είναι κλειδί για να λειτουργούμε σε αρμονία. Το σύνολο των καλών και «κακών» - ή λιγότερο καλών - βακτηρίων αποτελούν την εντερική μικροχλωρίδα μας – ή το εντερικό μας μικροβίωμα. Ένας υγιής οργανισμός απαρτίζεται ως επί το πλείστων από περισσότερα καλά απ’ ότι «κακά» βακτήρια, ενώ ένας οργανισμός που είναι επιρρεπής σε νόσο, χαρακτηρίζεται από πλειοψηφία «κακών» βακτηρίων, τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του ατόμου.

Τι είναι τα προβιοτικά;

Τα προβιοτικά, λοιπόν, είναι ζωντανοί μη παθογόνοι μικροοργανισμοί («καλά βακτήρια»), που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και ποικιλία της εντερικής μικροχλωρίδα μας, επιδρώντας με ευεργετικό τρόπο στην υγεία του γαστρεντερικού μας – κι όχι μόνο. Ένα υγιές γαστρεντερικό αποτελεί προϋπόθεση για τη συνολική μας υγεία. Πώς γίνεται αυτό; Πλήθος μελετών έχει επιβεβαιώσει το ρόλο της εντερικής μικροχλωρίδας σε διάφορες πτυχές της υγείας μας, όπως:

• Η βελτίωση της ποιότητας του εντερικού φραγμού, που επιτρέπει την αποτελεσματικότερη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και την απομάκρυνση τοξικών αποβλήτων.
• Τη σύνθεση βιταμίνης Κ αλλά και πλήθους αντιμικροβιακών ουσιών.
• Τη συνολική υποστήριξη ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παθογόνων μικροοργανισμών. Σκεφτείτε πως περίπου το 70% των κυττάρων άμυνας παράγονται στο έντερο!
• Την υποστήριξη της μνήμης, της συγκέντρωσής και της γενικότερης υγείας του εγκεφάλου μας. Το παλιό ρητό πως το έντερο αποτελεί «τον δεύτερο εγκέφαλο μας» φαίνεται να αληθεύει καθώς υπάρχει άξονας μεταξύ εντέρου – εγκεφάλου (gut-brain axis), μέσω του οποίου ανταλλάσσονται εκατομμύρια «μηνύματα» καθημερινά, με την επιστημονική κοινότητα να επιβεβαιώνει όλο και περισσότερο πως η υγεία του εντέρου μας αποτελεί προαπαιτούμενο για έναν γερό αλλά και ήρεμο εγκέφαλο!
• την αποτελεσματική λειτουργία του μεταβολισμού μας.
• Την υγεία της επιδερμίδας μας.

Επομένως, η ποικιλία και η ικανότητα επιβίωσης των φιλικών βακτηριακών στελεχών αποτελεί κλειδί για την υγεία μας. Τι μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε για να υποστηρίξουμε την επιβίωση τους, ώστε να συνεχίσουν να «δουλεύουν» για εμάς; Να τους παρέχουμε τις αγαπημένες «λιχουδιές» τους, που δεν είναι άλλες από τα πρεβιοτικά, όρο που σίγουρα θα έχετε ακούσει και – ίσως – μπορεί να έχετε μπερδέψει με τον όρο προβιοτικά. Τα πρεβιοτικά αποτελούν είδη φυτικών ινών, που βρίσκονται σε ποικιλία φυτικών τροφών, όπως το μήλο, η μπανάνα, η βρόμη, το κρεμμύδι, το σκόρδο κλπ και αποτελούν στην ουσία το «φαγητό» των προβιοτικών γι’αυτό και είναι απολύτως απαραίτητα για την υγιή ανάπτυξη των προβιοτικών. Επιπλέον, ένας ακόμη τρόπος να συμβάλλουμε στην αύξηση των προβιοτικών είναι ο εμπλουτισμός της διατροφής μας με τροφές πλούσιες σε προβιοτικά, όπως το παραδοσιακό γιαούρτι, το κεφίρ, τα τυριά που έχουν υποστεί ζύμωση και η κομπούχα, αλλά και η συμπληρωματική χορήγηση προβιοτικών, μέσω συμπληρωμάτων διατροφής.

Πότε να σκεφτώ να λάβω προβιοτικά;

Όπως είδαμε παραπάνω, τα προβιοτικά – παρέα με τα πρεβιοτικά – βελτιώνουν πολλές πτυχές της καθημερινότητάς μας. Η συμπληρωματική χορήγηση προβιοτικών, μέσω συμπληρωμάτων διατροφής, έχει αυξηθεί εκθετικά τις τελευταίες δεκαετίες κι όχι αδίκως, καθώς αποτελούν μια απολύτως ασφαλή επιλογή, σε καταστάσεις όπως:

• Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (Η χορήγηση τους συνίσταται για τουλάχιστον 8 εβδομάδες, με έμφαση στις οικογένειες βακτηριακών στελεχών που θα επιλεχθούν).
• Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσου του εντέρου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη νόσο Crohn.
• Έντονη Διάρροια.
• Χρόνια Δυσκοιλιότητα.
• Δυσανεξία στη λακτόζη.
• Στομαχικές διαταραχές όπως, έλκος στομάχου ή παθογόνες λοιμώξεις όπως, λοίμωξη από H.Pylori.

Αλλά και σε καταστάσεις, που δε σχετίζονται με το γαστρεντερικό, όπως:

• Έντονο Άγχος / Ανησυχία.
• Συχνή λήψη αντιβιοτικών.
• Λοιμώξεις του ουροποιητικού (UTI) (Κολπίτιδα / Ουρολοίμωξη / Συχνές Μυκητιάσεις στην κολπική περιοχή). Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένα συμπλήρωμα προβιοτικών με εκχύλισμα cranberry αποτελεί εξαιρετική επιλογή.
• Η παρουσία αλλεργιών.
• Οι καρδιαγγειακές διαταραχές – ακόμα και σε τιμές αυξημένης χοληστερίνης.
• Διαταραχές ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη.

Επιτρέψτε μου να πω πως το εντερικό μας μικροβίωμα αποτελεί – ίσως - ένα από τα σημαντικότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος, που λειτουργεί σιωπηλά και ακατάπαυστα, προσπαθώντας να μας προστατεύσει και να λειτουργήσει υπέρ μας. Ωστόσο, είναι στο χέρι μας να το προστατεύσουμε πρώτα εμείς, βελτιώνοντας την ποιότητα της διατροφής μας, προσθέτοντας ποικιλία στις διατροφικές μας επιλογές πλούσιες σε πρεβιοτικά αλλά και προβιοτικά, μειώνοντας το άγχος και διαλέγοντας την άσκηση που μας ευχαριστεί. Η Holland & Barrett μας παρέχει ποικιλία συμπληρωμάτων προβιοτικών για ενήλικες και παιδιά, αλλά και τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, συμβάλλοντας συνολικά στην υγιή ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος, τα οποία μπορούν να εξυπηρετήσουν τις μοναδικά εξατομικευμένες ανάγκες μας.

Επιστημονικές αναφορές

Bodke, H., Jogdand, S., & Jogdand, S. D. (2022). Role of probiotics in human health. Cureus, 14(11).

Dimidi, E., & Whelan, K. (2020). Food supplements and diet as treatment options in irritable bowel syndrome. Neurogastroenterology & Motility, 32(8), e13951.

Mei, Z., & Li, D. (2022). The role of probiotics in vaginal health. Frontiers in cellular and infection microbiology, 12, 963868.

Sanap, D. S., Garje, M. A., & Godge, G. R. (2019). Probiotics, their health benefits and applications for development of human health: A review. Journal of Drug Delivery and Therapeutics, 9(4-s), 631-640.

Μαρία Κιρμανίδου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Εξειδίκευση στην Αθλητική Διατροφή

Holland & Barrett Product Trainer